Жылдың жайлы мезгілі : Суық шық

8 қазан, онлайн «Халық Газеті» -- Таңғы шықта аздап сыз пайда болып, бұтақтардағы жапырақтар қызылға бояла бастаған сәтті күздің бесінші амалы - Суық шық дейміз. 

«Суық» сөзі айтыла бастағаннан-ақ, жазғы ыстықтың толығымен аяқталғанын білдіреді, суық шық ауа райының салқындап бара жатқанының айқын белгісі. Ежелгі фенология «суық шықтың үш мезгілін» атап өткен:

біріншіден, жыл құстары, қаздардың соңғы тобы уәделескендей оңтүстікке қарай қыстайтын жаққа көшеді;

екіншіден, күздің аяғында құстар сирей бастайды. Ежелгі адамдар табиғаттың бұл көрінісін романтикалық тұрғыда түсіндіріп, кенет сиреген құстарды құмға кірген жағажай қабыршағына теңеген;

үшіншіден, күреңкей гүлі, тауларда күреңкей гүлдеп, суық шықтың ең көз тартатын пейзажына айналады.

Хуаншанның суық шық мезгілі ерекше әсерлі: таңертең бұлттар теңізі тауды қоршап алады, қарағайдың бұтақтарына кристалды шық тамшылары ілінеді, ал үйеңкі жапырақтары қызыл түске боялып, тау-тастардың көркін асырады. Таудың етегіндегі ауылдарда үйлердің шатырларына жүгері мен қызыл бұрыш жайылып, хризантема гүлдерінің хош иісімен араласып, салқын мезгілге жылылық қосады.

Әлемнің арғы жағында да күз мезгілінің өзіндік ерекшелігі бар: Францияның ауылдық жерлерінде «талшын жинау маусымы» өтіп жатыр, ауыл тұрғындары бамбук себеттерін көтеріп құлаған каштандарды жинап жүр; Ал Канада «асқабақ жинауды» аяқтап қалды, фермадағы асқабақтар тау болып үйіліп, адамдар қалаған асқабақтарына ою ойып немесе асқабақ бәлішін пісіріп жатыр, жұпар иіс барлық көшеге таралуда.

Суық шық күздің байсалдылығын бойына сіңірген, онда табиғаттың сұлулығы да, өмірдің жылуы да бар. Сіз тұрған жерде суық шық қандай болады? Көшеде қуырылған тәтті картоптың иісі аңқып тұра ма, әлде терезенің сыртында құлаған жапырақтардың дыбысы естіле ме? Суық шық туралы әңгімелеріңізді бөлісіңіздер!